کرونا و سرنوشت گردشگری ۱۴۰۰
سال ۱۴۰۰ کجا سرمایهگذاری کنیم؟
تحریم‌ها، دورکاری و وضعیت بازار کار
۱۴۰۰ سال مناسبی برای راهاندازی کسب‌وکار آنلاین است؟
کارنامه بورس در سال 1399
تهران- ایرناپلاس- دی‌ماه است و فصل امتحان‌ها، امتحان‌هایی که ممکن است علاوه بر دانش‌آموزان، خانواده‌ها را نگران کند، نگرانی که از جنس هزینه است نه نمره. هزینه‌هایی که طبق یک قانون نانوشته، با هر بهانه‌ای از خانواده‌ها مطالبه میشود؛ از زمان ثبت‌نام گرفته تا موعد تحویل کارنامه.
بر اساس اصل سی‌ام قانون اساسی، «دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد.» این یعنی آموزش عمومی رایگان برای همه. این در حالی است که همه ما هزینه‌هایی بابت تحصیل رایگان می‌پردازیم. هر سال علاوه بر خرید کتاب‌های درسی و لوازم تحریر، مبلغی را هم برای ثبت‌نام و شهریه پرداخت می‌کنیم. کمک‌های نقدی به مدرسه هم که اسماً داوطلبانه و رسماً اجباری هستند.
**خدمت رایگانی که می‌خریم
آموزش و پرورش هر سال تابستان که فصل داغ ثبت‌نام مدارس است، بارها دریافت وجه توسط مدارس را غیر قانونی اعلام می‌کند و از مردم می‌خواهد مدارس متخلف را معرفی کنند. در حالی که مدارس راه خود را می‌روند و نداشتن بودجه و نرسیدن سرانه را بهانه می‌کنند و این کمبودها را از طریق خانواده‌ها جبران می‌کنند.
خبرنگار اقتصادی ایرناپلاس با پایش داده‌های خام هزینه و درآمد خانوار در سال 1396 که توسط مرکز آمار کشور منتشر شده، هزینه خانوارها را برای آموزشی که اصولاً باید رایگان باشد، بررسی کرده است. طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار، در مناطق شهری و روستایی کشور انجام میشود که در این گزارش اطلاعات خانوارهای شهری، مورد توجه هستند.
در سال 1396، آمارگیری از 18 هزار و 701 خانوار نمونه در مناطق شهری انجام شده و در هشت هزار و 363 خانوار، حداقل یک دانش‌آموز وجود دارد که در مجموع، 12 هزار و 938 دانش‌آموز شناسایی شده‌اند.
**کمک‌های نقدی و شهریه
پنج هزار و 485 هزار خانوار، یعنی بیش از 65 درصد خانوارهایی که دانش‌آموز دارند، حداقل یکی از هزینه‌های «ثبت‌نام و شهریه» و «کمک‌های نقدی به مدرسه» را گزارش داده‌‌اند.
9 درصد خانوارهایی که بابت ثبت‌نام و شهریه، هزینه کرده‌اند، فرزندشان را در مدارس غیرانتفاعی نام‌نویسی کردند و 91 درصد باقی‌مانده، خانوارهایی هستند که مدارس دولتی را برای تحصیل فرزندانشان انتخاب کرده‌اند.
میانگین هزینه خانوارها برای ثبت‌نام و شهریه در مدارس دولتی، حدود 123 هزار تومان و حدود 840 هزار تومان در مدارس خصوصی بوده و افزون بر این‌ها، میانگین کمک خانوارها به مدارس هم حدود 61 هزار تومان بوده است.
**هزینه‌هایی که به قیمت باز ماندن از تحصیل تمام میشود
دانش‌آموزان به غیر از هزینه‌های ثبت‌نام و شهریه و کمک به مدرسه، هزینه‌های دیگری هم دارند؛ کتاب‌های درسی، لوازم تحریر، روپوش مدرسه و هزینه رفت و آمد یا سرویس، حداقل‌های لازم برای یک سال تحصیلی هستند.
بر اساس اعلام آموزش و پرورش، کتاب‌های درسی از حدود 14 هزار تومان برای کلاس اول ابتدایی آغاز و به 45 هزار تومان برای مقطع پیش‌دانشگاهی در رشته هنر می‌رسد.
هزینه‌هایی که شاید در برخی از شهرها و برای برخی از خانواده‌ها رقم چشم‌‌گیری نباشند، اما همین هزینه‌های به‌ظاهر اندک، یکی از عوامل بازماندن از تحصیل 142 هزار کودک، آن هم تنها در مقطع ابتدایی در سال تحصیلی جاری است.
**مقصر کیست؟
البته در این بین، مدیران مدارس را نیز نمی‌توان مقصر دانست. مدیرانی که از یک طرف، با ابلاغ قانون رایگان شدن هزینه آب و برق و گاز مدارس، از نگرانی‌هایشان برای دخل و خرج مدرسه کم شده، اما از طرف دیگر، قبض‌های آب و برق و گاز مثل گذشته برایشان ارسال میشود و ناچارند به کمک‌های نقدی والدین دانش‌آموزان، چشم بدوزند.
هر چند قوانینی مانند مورد یاد شده می‌تواند بار هزینه تحصیل را برای خانوارها کمی سبک کند، اما مسئله اجرا و همچنین تأمین منابع، دو چالش پیش روی آن هستند. چالش‌هایی که عمل به اصل قانون اساسی درباره آموزش عمومی رایگان را بیش از پیش به تأخیر می‌اندازند.
**خدمت رایگانی که می‌خریم
آموزش و پرورش هر سال تابستان که فصل داغ ثبت‌نام مدارس است، بارها دریافت وجه توسط مدارس را غیر قانونی اعلام می‌کند و از مردم می‌خواهد مدارس متخلف را معرفی کنند. در حالی که مدارس راه خود را می‌روند و نداشتن بودجه و نرسیدن سرانه را بهانه می‌کنند و این کمبودها را از طریق خانواده‌ها جبران می‌کنند.
خبرنگار اقتصادی ایرناپلاس با پایش داده‌های خام هزینه و درآمد خانوار در سال 1396 که توسط مرکز آمار کشور منتشر شده، هزینه خانوارها را برای آموزشی که اصولاً باید رایگان باشد، بررسی کرده است. طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار، در مناطق شهری و روستایی کشور انجام میشود که در این گزارش اطلاعات خانوارهای شهری، مورد توجه هستند.
در سال 1396، آمارگیری از 18 هزار و 701 خانوار نمونه در مناطق شهری انجام شده و در هشت هزار و 363 خانوار، حداقل یک دانش‌آموز وجود دارد که در مجموع، 12 هزار و 938 دانش‌آموز شناسایی شده‌اند.
**کمک‌های نقدی و شهریه
پنج هزار و 485 هزار خانوار، یعنی بیش از 65 درصد خانوارهایی که دانش‌آموز دارند، حداقل یکی از هزینه‌های «ثبت‌نام و شهریه» و «کمک‌های نقدی به مدرسه» را گزارش داده‌‌اند.
9 درصد خانوارهایی که بابت ثبت‌نام و شهریه، هزینه کرده‌اند، فرزندشان را در مدارس غیرانتفاعی نام‌نویسی کردند و 91 درصد باقی‌مانده، خانوارهایی هستند که مدارس دولتی را برای تحصیل فرزندانشان انتخاب کرده‌اند.
میانگین هزینه خانوارها برای ثبت‌نام و شهریه در مدارس دولتی، حدود 123 هزار تومان و حدود 840 هزار تومان در مدارس خصوصی بوده و افزون بر این‌ها، میانگین کمک خانوارها به مدارس هم حدود 61 هزار تومان بوده است.
**هزینه‌هایی که به قیمت باز ماندن از تحصیل تمام میشود
دانش‌آموزان به غیر از هزینه‌های ثبت‌نام و شهریه و کمک به مدرسه، هزینه‌های دیگری هم دارند؛ کتاب‌های درسی، لوازم تحریر، روپوش مدرسه و هزینه رفت و آمد یا سرویس، حداقل‌های لازم برای یک سال تحصیلی هستند.
بر اساس اعلام آموزش و پرورش، کتاب‌های درسی از حدود 14 هزار تومان برای کلاس اول ابتدایی آغاز و به 45 هزار تومان برای مقطع پیش‌دانشگاهی در رشته هنر می‌رسد.
هزینه‌هایی که شاید در برخی از شهرها و برای برخی از خانواده‌ها رقم چشم‌‌گیری نباشند، اما همین هزینه‌های به‌ظاهر اندک، یکی از عوامل بازماندن از تحصیل 142 هزار کودک، آن هم تنها در مقطع ابتدایی در سال تحصیلی جاری است.
**مقصر کیست؟
البته در این بین، مدیران مدارس را نیز نمی‌توان مقصر دانست. مدیرانی که از یک طرف، با ابلاغ قانون رایگان شدن هزینه آب و برق و گاز مدارس، از نگرانی‌هایشان برای دخل و خرج مدرسه کم شده، اما از طرف دیگر، قبض‌های آب و برق و گاز مثل گذشته برایشان ارسال میشود و ناچارند به کمک‌های نقدی والدین دانش‌آموزان، چشم بدوزند.
هر چند قوانینی مانند مورد یاد شده می‌تواند بار هزینه تحصیل را برای خانوارها کمی سبک کند، اما مسئله اجرا و همچنین تأمین منابع، دو چالش پیش روی آن هستند. چالش‌هایی که عمل به اصل قانون اساسی درباره آموزش عمومی رایگان را بیش از پیش به تأخیر می‌اندازند.
